تصفیه فاضلاب به روش SBR سیستمی مناسب برای تصفیه فاضلاب صنعتی و شهری می‌باشد. این روش تصفیه فاضلاب را می‌توان به عنوان روش لجن فعال نیز معرفی کرد. در روش SBR عمل تصفیه، ته‌نشینی مواد جامد و تخلیه مایع بالایی در یک مخزن انجام می‌شود. مزایایی نظیر هزینه ساخت پایین و اشغال فضای کم موجب شده تا این روش تصفیه فاضلاب کاربردی باشد. در این مقاله از صنعت آب زارعان درباره مراحل، مزایا و معایب روش SBR برای تصفیه پساب توضیح خواهیم داد. کارشناسان این مجموعه آماده همکاری در زمینه پاکسازی و ارائه پکیج تصفیه فاضلاب برای انواع فاضلاب شهری، صنعتی و کشاورزی هستند.
تماس با ما: 09100910940
منظور از سیستم SBR در تصفیه فاضلاب چیست؟
در این سیستم که به عنوان راکتورهای ناپیوسته متوالی هم شناخته می‌شود از لجن فعال کمک می‌گیرند. در واقع با ادغام عملکردهای جداگانه در سیستم‌های تصفیه واحد، نوعی سیستم ارتقاء یافته لجن فعال ایجاد شده است. نکته جالب توجه اینکه همه مراحل و فرآیندها تنها در یک مخزن انجام می‌گیرد. این سیستم قابلیت حذف و پاکسازی همزمان مواد آلی، نیتروژن و فسفر از پساب را دارد. بنابراین در این روش تصفیه فاضلاب انرژی مصرفی به حداقل ممکن می‌رسد. در ادامه با مراحل، مزایا و نقاط ضعف تصفیه پساب به روش SBR بیشتر آشنا خواهیم شد.
مراحل تصفیه فاضلاب به روش SBR
برای تصفیه و پاکسازی فاضلاب با این روش 5 مرحله اصلی وجود دارد. بعد از اتمام همه مراحلی که در ادامه این بخش شرح می‌دهیم پارامترهای مختلف فاضلاب به حد استاندارد می‌رسد.
پر شدن مخزن فاضلاب
در مرحله پر شدن، در حدود 25 درصد از مخزن توسط لجن باقیمانده از چرخه قبلی پر است. فاضلاب را تحت شرایطی که بر اساس اهداف تصفیه تعیین می‌شود وارد مخزن می‌کنند. از انواع پر کردن‌های مخزن در روش SBR می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- پر کردن بدون اختلاط و هوادهی
- پر کردن همراه با اختلاط و بدون هوادهی
- پر کردن با اختلاط و به صورت هوادهی شده
مرحله واکنش
دومین مرحله از کار تصفیه فاضلاب، مرحله واکنش نام دارد. محتوای داخل مخزن را بری مدت زمان مشخصی هوادهی می‌کنند تا فاضلاب خروجی کیفیت مناسبی پیدا کند. در واقع فرآیند هوادهی در این مرحله موجب تثبیت پارامترهای COD یا BOD5 در پساب می‌گردد. در این مرحله با هوادهی به نیترات‌سازی نیتروژن هم کمک می‌شود.
مرحله ته‌نشینی
از دیگر مراحل تصفیه فاضلاب به روش SBR می‌توان به ته‌نشینی اشاره کرد. در مرحله ته‌نشینی باید هوادهی و اختلاط به طور کامل متوقف گردد. با آرام شدن شرایط مخزن امکان ته‌نشینی لجن زیستی در کف مخزن فراهم خواهد شد. در این مرحله یک لایه زلال از مایع فاضلاب روی سطح بالایی جامد- مایع پساب ایجاد می‌شود.
مرحله تخلیه
پساب زلالی که در سطح رویی مخزن ایجاد شده است در این مرحله تخلیه می‌شود. البته فرآیند تخلیه باید به نحوی انجام گیرد که در لجن ته‌نشین شده آشفتگی ایجاد نکند. امروزه برای تخلیه پساب زلال روی مخزن مکانیزم‌های مختلفی نظیر سرریزهای قابل تنظیم و شناور وجود دارد. بازه زمانی مورد نیاز در این مرحله در حدود 5 تا 30 درصد از کل مسیر پروسه تصفیه فاضلاب است. آب را در این مرحله به وسیله دکانتر تخلیه می‌کنند.
مرحله سکون
آخرین مرحله از تصفیه فاضلاب به روش SBR مرحله سکون یا انتظار است. در این مرحله راکتور برای استفاده مجدد و ادامه فرآیند تصفیه فاضلاب آماده می‌شود. دفع لجن یکی از پارامترهای مهم در مرحله سکون از مراحل 5 گانه تصفیه محسوب می‌گردد.
مزایای روش SBR برای تصفیه فاضلاب چیست؟
استفاده از این روش تصفیه برای بسیاری از فاضلاب‌ها توصیه می‌شود. چرا که این شیوه تصفیه پساب دارای مزیت‌ها و نقاط قوت متعددی می‌باشد. از جمله این مزایا عبارتند از:
استفاده از مخزن واحد
در این روش تصفیه فاضلاب همه فرآیندهای لازم برای تصفیه فاضلاب تنها در یک مخزن یا حوضچه انجام می‌شود. در حالی که در روش‌های قدیمی و سنتی تصفیه فاضلاب، دست کم به دو مخزن یا حوضچه نیاز است.
انعطاف‌پذیری تصفیه فاضلاب به روش SBR
فرآیندهای روش SBR کاملا قابل تنظیم و در نتیجه منعطف هستند. از این رو برای حذف مواد آلی و جامدات معلق از پساب کارایی زیادی دارند. بعلاوه این امکان وجود دارد که از روش حذف بیولوژیک یا شیمیایی در پروسه تصفیه فاضلاب کمک گرفت.
کاهش هزینه تصفیه فاضلاب
در این روش مخزن ته نشینی از مسیر تصفیه فاضلاب حذف شده است. در نتیجه در طولانی مدت هزینه تصفیه فاضلاب کمتر از روش‌های سنتی و قدیمی خواهد بود.
قابلیت افزایش ظرفیت به صورت مدولار
با گسترش مدولارها می‌توان ظرفیت تصفیه فاضلاب در این سیستم را نیز بالا برد. چرخه‌های عملیاتی و تنظیمات مدولار به راحتی مدیریت می‌شوند.
قابلیت استفاده به همراه ته نشینی اولیه و تولید انرژی
وقتی نسبت مواد جامد فرار به مواد جامد کل بالا باشد، از SBR برای سامانه‌های تولید انرژی استفاده می‌گردد. این پروسه همزمان با ته نشینی اولیه قابل انجام است.
کنترل رشد باکتری‌های رشته‌ای مورد استفاده
در روش SBR می‌توان رشد باکتری‌های رشته‌ای را به خوبی مدیریت نمود. در نتیجه از حجیم شدن لجن و مشکلات ناشی از آن جلوگیری می‌شود.
معایب تصفیه فاضلاب به روش SBR
این شیوه تصفیه در کنار نقاط قوت و مزایای گفته شده معایبی نیز دارد که عبارتند از:
- نیاز به نگهداری بیشتر
- نیاز به ایجاد عمق مناسب برای عملیات تصفیه
- متعادل‌سازی جریان خروجی
- مشکلات ورودی مداوم سیستم تصفیه
- نیاز به سیستم‌های هوادهی با ظرفیت بیشتر
- پیچیده بودن سیستم کنترل
- احتمال تخلیه نشدن لجن
- مشکلات انسداد تجهیزات هوادهی
- نیاز به طراحی برای دبی‌های اوج
برای نتیجه‌بخش بودن این سیستم تصفیه پساب لازم است با تیم‌های حرفه‌ای و متخصص همکاری کنید. گروه صنعت آب زارعان آماده ارائه خدمات جامع خود در این حوزه می‌باشد.
سخن پایانی
تصفیه فاضلاب به روش SBR از جمله روش‌های مدرن و کارآمد در این زمینه به شمار می‌رود. استفاده از یک مخزن برای همه فرآیندهای تصفیه موجب بالا رفتن کارایی و راندمان سیستم SBR شده است. این شیوه تصفیه فاضلاب از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه ارزیابی می‌شود. طراحی مخازن در این روش تصفیه به نحوی است که جوابگوی سیستم باشد. اگر در زمینه تصفیه انواع فاضلاب به شیوه‌های مختلف نیاز به مشاوره دارید با مهندسین صنعت آب زارعان تماس بگیرید.
