انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب چه اهمیتی دارد؟ یکی از فرآیندهای کاربردی در تصفیه آب و فاضلاب مربوط به لخته‌سازی و انعقاد است. این فرآیند با هدف جداسازی ذرات معلق نامحلول از آب و فاضلاب انجام می‌شوند. هرچه سایز و ابعاد این ذرات کوچک‌تر باشد حذف آن‌ها از آب و فاضلاب پیچیده‌تر می‌شود. اما فرایند انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب چگونه است؟ در این مطلب از صنعت آب زارعان پاسخ دقیق این پرسش مهم را خواهید یافت. این شرکت به صورت تخصصی در زمینه طراحی و ارائه انواع پکیج تصفیه فاضلاب فعالیت می‌کند.
مشاوره و خرید: 09100910940
منظور از انعقاد و لخته‌سازی در صنعت تصفیه آب و فاضلاب چیست؟
بسیاری از منابع آب طبیعی (مانند چاه و رودخانه) و فاضلاب‌ها مقادیر قابل توجهی مواد معلق دارند. این ذرات معلق شامل مواد معدنی، ذرات بیولوژیک و مواد آلی هستند. بازه توزیع این ذرات در آب و فاضلاب بسیار وسیع و گسترده می‌باشد. اگر ابعاد این ذرات و مواد معلق بزرگ باشد به کمک آشغالگیرها به راحتی حذف می‌شوند. اما اگر ذرات معلق در آب و فاضلاب ریز باشند باید با روش‌های پیچیده‌تری برای حذف آن‌ها اقدام کرد. پروسه حذف مواد کلوئیدی و ذرات معلق از آب و فاضلاب شامل دو مرحله انعقاد و لخته‌سازی می‌باشد.
انعقاد در تصفیه آب و فاضلاب
اشاره کردیم که حذف ذرات معلق ریز از آب و فاضلاب باید در دو مرحله انجام شود. در گام اول مواد منعقد کننده به آب و فاضلاب اضافه می‌شود تا بار ذرات کلوئیدی را خنثی کند. در نتیجه این فرآیند ذرات معلق به هم نزدیک‌تر شده و ذرات بزرگ‌تری را تشکیل می‌دهند. برای انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب از مواد و ترکیبات مختلفی کمک می‌گیرند. نوع ماده منعقدکننده بستگی زیادی به نوع ذرات کلوئیدی و معلق موجود در آب و فاضلاب دارد.
گاهی از املاح فلزاتی مانند آهن یا آلومینیوم برای این منظور کمک می‌گیرند. این املاح در اثر هیدرولیز به شکل هیدروکسیدهای باردار در آمده و ذرات بزرگ کلوئیدی را خنثی می‌کنند. خنثی شدن ذرات کلوئیدی باعث می‌شود، پتانسیل زتا که عامل اصلی دافعه بین ذرات کلوئیدی است کاهش یابد. منظور از پتانسیل زتا اختلاف پتانسیل بین فاز پخش شده و محیط اطراف آن است. همچنین در کنار منعقدکننده‌های اصلی از کمک منعقدکنندهها نیز در فرآیند انعقاد می‌توان استفاده کرد. به کمک این مواد سرعت ته‌نشینی ذرات کلوئیدی افزایش پیدا می‌کند. همچنین کمک منعقدکنندهها با بهینه کردن ph، میزان مصرف ماده منعقدکننده اصلی را کاهش می‌دهند.
لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب
ذرات معلق موجود در آب و فاضلاب برای حذف و تصفیه باید به صورت لخته در ته حوضچه تصفیه جمع شوند. برای این کار لازم است تماس ذرات معلق با هم که موجب تشکیل لخته می‌شود، تسریع گردد. در این مرحله از انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب نیاز به اختلاط آرام سوسپانسیون وجود دارد. با این کار لخته‌های بزرگ از ذرات معلق و کلوئیدی که قابلیت ته‌نشین شدن دارند، ایجاد می‌گردد.
استفاده از مخلو‌کن‌های تیغه‌ای یا پارویی برای این منظور کاربرد زیادی دارد. پارو یا تیغه مخلوط‌کن به صورت افقی و موازی یا متقاطع با جریان آب و فاضلاب نصب می‌شود. توجه داشته باشید که سرعت زیاد پارو موجب شکسته شدن لخته‌های ایجاد شده خواهد شد. فرآیند انعقاد و لخته‌سازی با هدف ناپایدار کردن ذرات معلق و برخورد آن‌ها با هم انجام می‌شود. در نتیجه این برخورد، این ذرات به هم پیوسته و تشکیل لخته‌های سنگین‌تری را می‌دهند. در پروسه لخته‌سازی باید تراکم‌سازی بیشتری بین ذرات کلوئیدی ایجاد گردد. تراکم‌سازی بیشتر باعث تولید لخته‌های بزرگ‌تر شده و تصفیه و حذف آن‌ها را ساده‌تر می‌کند.
چه عواملی روی فرآیند انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب موثر هستند؟
عوامل مختلفی روی سرعت و کیفیت فرآیند انعقاد و لخته‌سازی موثر هستند. این عوامل باید به دقت بررسی و در جهت بهبود تصفیه آب و فاضلاب به کار گرفته شوند. بنابراین لازم است از تیم‌ها و افراد حرفه‌ای در زمینه تصفیه آب و فاضلاب مشاوره دریافت شود.
ماده منعقد کننده
یکی از اصلی‌ترین فاکتورها در فرآیند انعقاد انتخاب درست ماده منعقدکننده است. وظیفه ماده منعقدکننده نزدیک کردن ذرات کلوئیدی به هم از طریق خنثی کردن بار سطحی آن‌ها است. برای انتخاب بهینه این ماده و دوز مناسب تزریق آن نیاز به آزمایش جار است. آزمایش جار یک روش ساده برای شبیه‌سازی عملکرد انعقاد در فرایند تصفیه آب می‌باشد.
کمک منعقدکنندهها
اشاره کردیم که کمک منعقدکنندهها فرآیند انعقاد و لخته‌سازی را تسهیل می‌کنند. این مواد با فراهم کردن شرایط بهتر از قبیل:
- Ph مناسب
- سطح مطلوب قلیائیت
- تشکیل ذرات هسته‌ای
به فرآیند تصفیه آب و فاضلاب کمک می‌کنند. بعضی از این مواد به عنوان منعقدکننده‌های ثانویه در تصفیه آب و فاضلاب استفاده می‌شوند.
PH آب و فاضلاب
یکی دیگر از عوامل مهم در فرآیند انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب، سطح ph است. آب و فاضلاب را بر اساس سطح ph آن‌ها به چند گروه مختلف دسته‌بندی می‌کنند. بر اساس این طبقه‌بندی نیز بهترین منعقدکنندهها برای تصفیه آب و فاضلاب انتخاب می‌گردد.
قلیائیت مناسب
این عامل برای تامین آنیون‌های لازم نظیر OH- مورد نیاز است. این آنیون‌ها ترکیبات غیر محلول را تشکیل می‌دهند تا به سادگی بتوان آن‌ها را به شکل رسوب حذف کرد. گاهی آنیون‌های مورد نیاز به صورت ترکیبی و طبیعی در آب و فاضلاب وجود دارند. اما در برخی از اوقات نیز باید به شکل موادی نظیر:
- هیدروکسیدها
- بی‌کربنات‌ها
- کربنات‌ها
به آب و فاضلاب افزوده شوند.
دمای آب و فاضلاب
بالاتر بودن دمای آب و فاضلاب موجب سرعت گرفتن فرآیند انعقاد و لخته‌سازی می‌گردد. به همین دلیل در زمستان این فرآیند در پروسه تصفیه آب و فاضلاب با سرعت کمتری انجام می‌شود.
زمان مناسب
زمان از دیگر فاکتورهای مهم در اثربخشی فرآیند انعقاد و لخته‌سازی به شمار می‌رود. بنابراین بازه زمانی اختلاط و ماند باید به درستی انتخاب و لحاظ شوند.
سرعت جریان آب و فاضلاب
اگر آب و فاضلاب با سرعت بالایی جریان داشته باشند ذرات لخته از هم جدا شده و به اصطلاح می‌شکنند.
اجرای فرآیند انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب
شرکت صنعت آب زارعان در زمینه تصفیه آب و فاضلاب سال‌ها تجربه و فعالیت دارد. برای طراحی و اجرای سیستم‌های انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه‌خانه‌ها با کارشناسان این تیم تماس بگیرید. انجام آزمایشات لازم، ارائه قطعات دستگاه تصفیه آب و فاضلاب و اجرای پروسه بخشی از خدمات این شرکت محسوب می‌شود. فعالیت‌های تیم و اطلاعات بیشتر از پروژه‌های تصفیه آب و فاضلاب در سایت مجموعه قرار داده شده است.
سخن پایانی
یکی از چالش‌های پیش رو در تصفیه آب و فاضلاب حذف ذرات معلق نامحلول است. ذرات نامحلول بزرگ اغلب به کمک تجهیزاتی به نام آشغال‌گیر از آب و فاضلاب حذف می‌شوند. اما برای حذف ذرات ریزتر نامحلول باید از فرآیند انعقاد و لخته‌سازی در تصفیه آب و فاضلاب کمک گرفته شود. در این مطلب از صنعت آب زارعان چگونگی این فرایند مورد بررسی قرار گرفت.
